دال بتنی نوعی سقف است که از مصالحی مانند بتن و فولاد ساخته می شود. از این دال در ساخت انواع پل و کف سازی ها استفاده می شود و اجزای تشکیل دهنده آن میلگرد و بتن هستند. از این نمونه بیشتر در سقف طبقات استفاده می شود و ضخامت آن بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر است. دال هایی که ضخامت کمتری دارند به عنوان سنگ فرش مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه با انواع دال بتنی آشنا شوید.
دال های بتنی از نظر انتقال بار؛ یا یک طرفه هستند و یا دو طرفه.
مراحل پیاده سازی دال بتنی در مجتمع تجاری ایران زمین
۱. دال یک طرفه
دال یک طرفه سقفی می باشد که در یک جهت باربری دارد، دال یک طرفه بتنی در مقابل نیروهای پیچشی مقاومت خوبی از خودش نشان نمی دهد. سقف تیرچه بلوک یک نوع دال یک طرفه می باشد.
۲ . دال دو طرفه
اگر در هر چهار طرف گوشه های سقف تیر وجود داشته باشد، رفتار دال، دوطرفه خواهد بود. در این صورت بار وارده به سقف به وسیله دو ردیف آرماتورهای عمود بر هم به تیرهای کناری چهار طرف منتقل می شود.
نحوه ی محاسبه ی یک طرفه یا دو طرفه بودن دال
اگر نسبت طول به عرض دال کمتر از ۲ باشد، دال دوطرفه و اگر این نسبت بزرگتر یا مساوی ۲ باشد، دال یک طرفه خواهد بود. در دال های یک طرفه، بیشتر بار در امتداد دهانه کوتاه تر حمل شده و به تیر بلندتر منتقل می شود. در چنین حالتی بر خلاف وجود تیرهای تکیه گاهی در هر چهار طرف بارگذاری به صورت یک طرفه انجام می شود، ولی در دال دو طرفه بار در هر دو جهت انتقال می یابد.
مزایا و معایب سقف دال بتنی
مزایای سقف دال بتنی:
صرفه جویی در مصالح مصرفی در سقف دال بتنی (سیمان، سنگدانه، آب و فولاد)
مقاومت در برابر زمین لرزه به علت کاهش وزن
مقاومت در برابر آتش
رفتار خمشی و مقاومت برشی بالا
خزش قابل قبول
کاهش هزینه های حمل و نقل
عمر مفید و طولانی تر ساختمان
قابلیت عایق صوتی نسبتا مناسب
معایب سقف دال بتنی:
از جمله معایب سقف دال بتنی می توان به سنگین تر بودن آن اشاره کرد و همچنین در این سقف نیروی فشاری و کششی به یک نوع مصالح که بتن است وارد می شود که همان طور که می دانید بتن در برابر نیروی کششی عملکرد مناسبی ندارد.
مهمترین ضعف سقف دال بتنی از نظر سازه ای، بحث کنترل خیز . ترک خوردگی آن میباشد دقت کنید کنترل خیز این نوع از دال ، صرفا با افزایش ضخامت آن امکانپذیر است. و با این کار وزن مرده سازه افزایش خواهد یافت که از لحاظ عملکرد سازه ای چندان مطلوب نیست.
همچنین این نوع سقف مشکلات اجرای نسبتا زیادی دارد.
دال بتنی عموما در ساختمان های اسکلت بتنی عملکرد خوبی دارند و برای ساختمان های اسکلت فولادی توصیه چندانی نشده است.
انواع دال های بتنی رایج
۱. دال تخت
دال تخت دالی که بدون استفاده از تیر مستقیماً روی ستون‌ها تکیه می‌کند. معمولاً از این نوع دال در مواردی استفاده میشود که دهانه‌ها خیلی بزرگ و بارهای وارده سنگین نباشد.
تیر دال
در این نوع سقف تیرهای اصلی نیز اجرا می‌شوند هر چند این نوع دال معمولاً از انواع سقف‌های کامپوزیت و یا تیرچه بلوک سنگین‌تر است ولی به لحاظ سازه‌ای و صلبیت یکی از بهترین انواع سقف‌ها است.
دال مجوف بتنی
نوعی تیر دال است که در آن تیرهایی به صورت عمود بر هم در هر چشمه اجرا میشود. این نوع دال دارای صلبیت بیشتری نسبت به تیر دال‌ها است و در آن برای دهانه‌های بزرگتری می‌توان استفاده کرد.
۴. دال بتنی پیش تنیده و پس کشیده
این نوع سقف که بیشتر در غرب ایالات متحده از آن استفاده شده، از انواع جدید سقف‌ها در کشورمان است. این نوع سقف از لحاظ عملکرد سازه‌ای و صلبیت یکی از بهترین انواع سقف‌ها است و با آنکه از لحاظ ضخامت و وزن نسبت به دیگر سقف‌ها نازکتر و سبکتر است از آن برای دهانه‌های بسیار بزرگ استفاده شده است.
